آیا می‌دانید تفاوت‌های اساسی قرارداد کار موقت و دائم چیست؟ در دنیای پرچالش کار و کسب‌وکار، شناخت دقیق قوانین کار، به‌ویژه در مورد انواع قراردادها، از اهمیت بالایی برخوردار است. چه کارفرما باشید و چه کارگر، آشنایی با حقوق و تکالیف قانونی خود می‌تواند از بروز اختلافات آینده جلوگیری کند و مسیر شغلی یا تجاری شما را هموارتر سازد.
این مقاله، راهنمایی جامع برای شناخت تفاوت‌های قرارداد کار موقت و قرارداد کار دائم بر اساس قوانین جمهوری اسلامی ایران است. ما در این مطلب، به نکات کلیدی، مزایا و معایب هر دو نوع قرارداد خواهیم پرداخت تا بتوانید تصمیمی آگاهانه و مطابق با قانون بگیرید.
قرارداد کار چیست و انواع آن کدام است؟
بر اساس ماده 7 قانون کار، قرارداد کار، توافقی کتبی یا شفاهی است که به‌موجب آن کارگر در قبال دریافت حق‌السعی، کاری را برای مدت موقت یا غیرموقت برای کارفرما انجام می‌دهد.
به طور کلی، قراردادهای کار به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
- قرارداد کار موقت (با مدت معین): قراردادی است که برای انجام کاری در یک دوره زمانی مشخص منعقد می‌شود.
- قرارداد کار دائم (بدون مدت): قراردادی است که برای انجام کاری دائمی و بدون تعیین زمان مشخص منعقد می‌شود.
این دو نوع قرارداد، با وجود شباهت‌ها، تفاوت‌های اساسی در حقوق و تعهدات طرفین دارند که در ادامه به تفصیل به آنها می‌پردازیم.
مقایسه قرارداد کار موقت و دائم
در جدول زیر، مهم‌ترین تفاوت‌های این دو نوع قرارداد را برای درک بهتر شما مقایسه کرده‌ایم:
مهم‌ترین نکات حقوقی در قراردادهای کار موقت
بسیاری از کسب‌وکارها، به‌ویژه استارتاپ‌ها، برای انعطاف بیشتر و کاهش تعهدات بلندمدت، از قراردادهای موقت استفاده می‌کنند. اما این نوع قراردادها نکات مهمی دارند که باید رعایت شوند:
- مدت قرارداد: حتماً باید تاریخ شروع و پایان قرارداد به صورت دقیق مشخص شود. قراردادهایی که مدت آنها تعیین نشده باشد، در پایان سال اول، تبدیل به قرارداد دائم خواهند شد.
- مزایای پایان کار: حتی اگر کارگر با قرارداد موقت کار کند، پس از اتمام قرارداد، مستحق دریافت مزایای پایان کار (حق سنوات) به نسبت مدت کارکرد خود است.
- ممنوعیت فسخ یک‌طرفه: فسخ قرارداد کار موقت از سوی کارفرما، تنها با دلایل موجه و قانونی امکان‌پذیر است. اخراج بدون دلیل در طول مدت قرارداد می‌تواند عواقب حقوقی جدی برای کارفرما به همراه داشته باشد. همانطور که در مقاله “تفاوت فسخ قرارداد با ابطال” اشاره شد، شرایط و آثار قانونی هر دو حالت متفاوت است.
مهم‌ترین نکات حقوقی در قراردادهای کار دائم
قرارداد کار دائم، ثبات شغلی بیشتری را برای کارگر فراهم می‌کند و تعهدات بیشتری برای کارفرما دارد:
- حق سنوات (پایان کار): در قراردادهای دائم، حق سنوات هر سال به کارگر تعلق می‌گیرد و در زمان بازنشستگی یا خاتمه کار، به او پرداخت می‌شود.
- ثبات شغلی: کارفرما نمی‌تواند به سادگی و بدون دلیل قانونی، کارگر را اخراج کند. اخراج کارگر بدون دلیل موجه، منجر به الزام کارفرما به بازگشت به کار و پرداخت حقوق ایام بلاتکلیفی می‌شود.
- شروط غیرقانونی: قراردادهای دائم نمی‌توانند شروطی مغایر با قوانین کار، مانند سلب حق مرخصی یا حق بیمه، داشته باشند. این شروط باطل و غیرمعتبر تلقی می‌شوند.
چرا مشاوره حقوقی مهم است؟
در نهایت، چه کارفرما باشید که قصد تنظیم یک قرارداد شفاف و قانونی دارید و چه کارگر که می‌خواهید از حقوق خود مطمئن شوید، پیچیدگی‌های حقوقی این قراردادها می‌تواند گیج‌کننده باشد. یک قرارداد کار نادرست یا ناقص می‌تواند به مشکلات حقوقی و مالی جدی منجر شود.
از آنجایی که قوانین کار دائماً در حال تغییر هستند و جزئیات هر پرونده می‌تواند متفاوت باشد، مشورت با یک وکیل متخصص در امور کار، بهترین راه برای اطمینان از رعایت کامل حقوق و تکالیف قانونی است. یک وکیل می‌تواند شما را در تنظیم قراردادهای اصولی، پیشگیری از اختلافات و در صورت لزوم، دفاع از حقوق‌تان در مراجع حل اختلاف، راهنمایی کند.
