نحوه نوشتن چک ضمانت
نحوه نوشتن چک ضمانت:
در این مقاله سعی ما برآن است که بگوییم در قانون ،چک ضمانت تعریف نشده و اینگونه چک ها اساسا اعتبار قانونی ندارد .اما با توجه به عرف جامعه اگر در جایی ناچار به صدور چک از باب ضمانت شدید باید نکات حقوقی مهمی را رعایت کنید تا با مسائل و دردسرهای حقوقی آن مواجه نشوید.
در این راستا ابتدا در مورد چک ضمانت صحبت خواهیم کرد و بعد به نحوه نوشتن چک ضمانت خواهیم پرداخت.
چک ضمانت چیست؟
ماده 1 قانون صدور چک انواع آن را نام برده و تعریف کرده است. با دقت در این ماده متوجه می شویم که چک ضمانت از انواع چک ها نیست.به عبارت ساده تر چنین چکی مورد حمایت قانون نمی باشد.
در قانون ما چک وسیله پرداخت است بنبابراین صدور هر گونه چک از منظر قانون دلالت بر دین صادر کننده به دارنده دارد.بنابراین نمی توان به راحتی چکی صادر کرد و از عناوینی چون ضمانت یا امانت برای پرداخت نکردن وجه آن استفاده کرد.
بعلاوه در رویه عملی و قضائی چک دو اصل بزرگ و مهم حکومت می کند .اول اصل تجریدی بودن چک و دوم اصل استقلال امضائات.ثمره هر دوی این اصول آنست که اگر شما چکی را صادر نمودید و به دارنده تحویل گردید و از شخص دارنده به ثالث منتقل شد دیگر هیچ دفاع و اعتراضی برای پرداخت نکردن وجه چک در دادگاهها از شما پذیرفته نمی شود.خصوصا اگر چک در وجه حامل صادر شده باشد.
تنها موردی که قانون این مسئله را استثنا قرار داده است اینکه در برابر دارنده بلافصل شما یعنی کسی که شما چک را برای شخص او صادر نموده اید می توانید هر گونه اعتراض یا ادعا و مدرکی دال بر بدهکار نبودن به وی به مرجع قضائی ارائه دهید.که البته این مسئله و مشخص شدن آن در چک های قدیمی که به صورت در وجه حامل صادر می شدند نیز دشوار است.قانون جدید صدور چک با اجبار اشخاص به صدور چک در وجه شخص معین و ثبت هر گونه انتقال چک به شخص دیگر قبل از هر چیز سعی دارد مشکل ادعاهایی از این دست را حل نماید.
خلاصه کلام آنکه اگر اگر چکی را صادر نمایید بدین معناست که شما به دارنده مدیون می باشید و هر گونه ادعایی خلاف این مسئله نیاز به اثبات از طرف شما دارد.بنابراین باید نسبت به صدور چک حساسیت زیادی به خرج دهید.
نحوه نوشتن چک ضمانت:
بر اساس آنچه در بالا گفته شد نحوه نوشتن چک ضمانت در مواردی که شما ناگزیر از صدور چنین چکی باشید مستلزم رعایت نکات و شرایطی می باشد که در ذیل آن را شرح خواهیم داد:
اولین و مهم ترین نکته اینکه چک ضمانت باید در وجه شخص حقیقی یا حقوقی نوشته شود که شما برای او ضمانت می کنید.فرض کنید شما برای قبول کار یک شرکت چک ضمانت صادر می کنید .اگر قرارداد کاری دارید چک را در وجه کارفرما بنویسید چه طرف قرارداد شما و کارفرما مدیر عامل باشد یا شرکت و اگر قرارداد کاری ضمیمه ندارید چک را در وجه شرکت بنویسید.عدم رعایت این نکته مسئولیت های سنگینی به بار می آورد .مثلا ممکن است برای کار شرکت چک ضمانت صادر کرده باشید ولی چک در وجه مدیر عامل باشد بعد از آن اثبات اینکه چک ضمانت است سخت تر می شود.
دومین نکته مهم اینکه در قرارداد ضمیمه حتما شماره چک و ضمانتی بودن آن راقید کنید و متوجه باشید که بر اساس مفاد قرارداد در چه شرایطی امکان وصول وجه چک مهیا می گردد.
سومین و کاربردی ترین نکته آنکه در روی چک یا پشت آن با خط خودتان و با همان خودکاری که مندرجات چک را نوشته اید قید کنید که این چک از باب ضمانت می باشد.
اگر چه بانک ها به قید برای ضمانت اهمیت نداده و در صورت عدم وصول وجه چک ،برای آن گواهی عدم پرداخت صادر می نمایند اما در مراجع قضایی قید روی چک برای محکوم کردن صادر کننده بسیار مهم است.
در پایان اینکه از چک هایی که با شرایط خاص صادر می نمایید حتما یک کپی تهیه کرده و از تحویل گیرنده آن بر روی کپی چک رسید بگیرید.
نتیجه:
از آنجائی که چک های ضمانتی مورد حمایت قانون نیستند و بنابراینکه چک نماد دین و طلب می باشد تا سرحد امکان از صدور چک های ضمانتی خودداری نمایید.معمولا سفته در موارد ناگزیر گزینه بهتری می باشد.
اما اگر به هر دلیلی مجبور به صدور چک ضمانت شدید حتما نکات پیش گفته را در مورد نحوه نوشتن چک ضمانت رعایت کنید تا با مشکلات کمتری مواجه شدید.
در نهایت اینکه در مورد صدور چک و دعاوی مطرح شده در زمینه چک های ضمانت حتما از حضور وکلای خبره و متخصص استفاده کنید تا محکوم به پرداخت آنچه مدیون نیستید نگردید.