• مرضیه توانگر
• چک برگشتی

مراحل شکایت کیفری جعل چک:

جرم جعل و استفاده از سند مجعول یکی از جرائمی است که قابل طرح در محاکم کیفری می باشد.جرم جعل با استفاده از نظریات تخصصی کارشناسان خط و امضاء ثابت می شود.مراحل شکایت جعل چک

اما آنچه محل بحث ماست مراحل شکایت جعل چک می باشد.بی شک این جعل نیز تابع قواعد عمومی جرم جعل قابل طرح می باشد اما در چک این مسئله از ابعاد گوناگونی قابل طرح است که ما در این مقاله سعی بر آن داریم که آن را بررسی کنیم:

مراحل برگشت زدن چک

جعل امضاء صاحب اصلی چک:

از آنجا که بانک با احراز هویت اشخاص برای آنها دسته چک صادر می نماید جرم جعل امضاء صاحب دسته چک امری متداول یا ممکن الوقوع نیست چون دلیلی بر اینکه شخص چک خود را بدون امضاء در اختیار دیگران قرار دهد وجود ندارد تا امضاء وی در پایین چک درج شده و برای او مسئولیت و تعهد مالی به همراه داشته باشد.

بنابراین صرف ادعای جعل امضاء قابل قبول نیست مگر اینکه به دلائل منطقی مثل سرقت یا مفقود شدن دسته چک صاحب آن ادعا نماید که امضاء در روی برگه چک جعلی می باشد.که معمولا در چنین موارد قبل از رسیدن به این مرحله دارنده دسته چک بابت سرقت یا مفقود شدن چک خود اقدامات لازم را از طریق بانک و مراجع قضائی پیگیری می نماید و چنین چکی مسدود می شود تا زمینه مشکلات بعدی فراهم نگردد.

اگر چک از یک حساب مشترک صادر شود که با امضاء دو نفر معتبر می باشد احتمال و امکان پذیرش جعل امضاء توسط یکی از دو شریک منطقی تر و روند رسیدگی آن به صرف ادعای یک از شرکاء امکان پذیر است.البته این نکته مهم نیز وجود دارد که در صورت داشتن حساب مشترک باید احتیاط ها و شرایط لازم جهت صدور چک انجام گردد تا مشکلات بعدی ایجاد نشود.

در چنین شرایطی اگر یکی از شرکا امضا دیگری را جعل نموده و چکی صادر نماید که از طرف بانک قابل پرداخت باشد یا صحت امضا تایید گردد در نهایت از طریق مراجع قضایی قابل وصول است و در نهایت شخصی که امضا وی جعل شده است با اثبات این ادعا می تواند مبلغ پرداختی را از طرف جاعل دریافت نماید.

جعل امضاء ضامن یا ظهرنویس چک:

گاهی امضاء اشخاص در پشت چک وجود دارد که با رعایت شرایط و مواعد قانونی آنها را مسئول پرداخت وجه چک قرار می دهد.در چنین مواردی ادعای جعل امضاء قابل قبول و قابل بررسی می باشد.این نکته مهم حقوقی در رویه قضائی وجود دارد که اگر شما به عنوان کسی که پشت چک را امضا نموده و مسئول پرداخت قرار گرفتید در دادگاه احضار شوید کافیست که امضاء موجود را انکار کنید در چنین شرایطی بار اثبات ادعا و در صورت تشخیص دادگاه پرداخت هزینه کارشناسی بر عهده مدعی قرار می گیرد.

اما اگر امضا منتسب به خود را جعلی دانستید و ادعای جعل کردید بار اثبات ادعا و پرداخت هزینه کارشناسی خط و امضا نیز بر عهده شما قرار می گیرد.

البته اینهمه در شرایطی قابل تصور است که در همراهی چک قراردادی که ثابت نماید شما پشت چک را امضا نموده اید وجود نداشته باشد در غیر اینصورت این ادعا قابل قبول نمی باشد.

نتیجه:

در بعضی از موارد دیده شده که با سوء استفاده از مدارک هویتی شخص که در نزد دیگری امانت بوده و گاها با همراهی کارمند بانک برای شخص بدون اطلاع وی حساب بانکی افتتاح شده و از آن حساب دسته چکی گرفته شده و به نام شخص پخش شده است .در چنین موارد شکایت کیفری جعل و سوء استفاده از سند مجعول قابل طرح و پیگیری می باشد.این مسئله از طریق حراست بانک باز کننده حساب نیز قابل پیگیری است. در عین این یادآوری مهم که هیچ گاه مدارک هویتی خود را در اختیار دیگران قرار ندهید.

از آنجائی که هیچ کس چک خود را بدون امضاء در اختیار دیگری قرار نمی دهد پس ادعای جعل امضا روی چک بلاوجه است مگر اینکه قبل از آن ادعای سرقت یا مفقودی چک را نموده باشد.

جعل امضا در چک هایی که با دو امضا معتبر است قابل قبول می باشد ولی در مورد چک های دو امضا ادعای جعل معتبر است و در امضاء ظهر چک ادعای انکار کافیست.

آنچه گفته شد مربوط به چک های قدیمی می باشد.در چک های صیادی که سعی بر حل مشکلات صدور چک های غیر قابل پرداخت شده است چک باید توسط صادرکننده و به نام دارنده در سیستم بانکی صیاد ثبت شود.به این طریق شرایط برای سرقت مفقود شدن یا جعل امضا از بین رفته است.امضاء پشت چک ممنوع است مگر اینکه برای وکالت در وصول وجه چک باشد.چک در وجه حامل صادر نمی شود و نقل و انتقال های بعدی چک نیز باید در سامانه ثبت گردد.و در نهاین صاحب نام در سامانه صیاد حق داردچک را وصول نمیاد و بحث جعل چک در این شرایط منتفی می گردد.

اما از آنجا که هنوز چک های قدیمی در دست افراد وجود دارد و با عنایت به اینکه قوانین چک صیادی و ثبت در سامانه به صورت کامل توسط بانک ها اجرا نمی گردد دانستن این مطالب در جهت جلوگیری از تضییع حق شما مفید است.

پس اگر شما نیز از جمله کسانی هستنید که مسئول پرداخ مبلغ چکی قرار گرفته اید که صدور و یا امضاء آن را قبول ندارید با کمک گرفتن از وکلای متخصص در زمینه دعاوی چک از تضییع حق خود جلوگیری نمایید.

مرضیه توانگر وب‌سایت

لیسانس حقوق و کارشناسی ارشد حقوق پزشکی پاسخگوی شما عزیزان هستم