حدود مسئولیت بیمارستان در برابر قصور پزشکی کادر درمان

بررسی ابعاد حقوقی و قانونی مسئولیت بیمارستان

قصور پزشکی و خطای کادر درمان یکی از چالش‌های مهم در حوزه سلامت و حقوق بیمار است. اما این سوال مطرح می‌شود که در صورت بروز خطا، مسئولیت متوجه چه کسی است؟ پزشک، کادر درمان، یا بیمارستان؟ در این مقاله، به بررسی ابعاد حقوقی و قانونی مسئولیت بیمارستان در قبال قصور پزشکی کارکنانش می‌پردازیم و روشن می‌کنیم که بیمارستان در چه مواردی مسئول شناخته می‌شود.

مسئولیت بیمارستان از دیدگاه حقوقی

در نظام حقوقی ایران، مسئولیت بیمارستان در برابر خطای کادر درمان، از نوع مسئولیت تبعی است. به این معنا که بیمارستان به دلیل رابطه استخدامی یا قراردادی که با پزشکان، پرستاران و سایر کادر درمانی دارد، در قبال اعمال آن‌ها مسئولیت دارد. این مسئولیت بر اساس ماده 12 قانون مسئولیت مدنی و ماده 318 قانون مجازات اسلامی تعریف می‌شود. در واقع، این مواد قانونی بیان می‌کنند که هرگاه شخصی به دیگری خسارت وارد کند، مسئول جبران آن است، و کارفرما نیز در قبال خسارات ناشی از خطای کارکنان خود مسئول است.

در مقاله‌ی مسئولیت قانونی کادر درمان در برابر بیماران: ابعاد حقوقی به طور مفصل به مسئولیت مستقیم کادر درمان پرداخته شده است، اما اینجا ما روی مسئولیت بیمارستان تمرکز می‌کنیم.

موارد مسئولیت بیمارستان

بیمارستان در صورتی مسئول شناخته می‌شود که سه شرط اصلی وجود داشته باشد:

1. خطا یا قصور: قصور پزشکی توسط یکی از کارکنان بیمارستان (مانند پزشک، پرستار یا تکنسین) صورت گرفته باشد. همانطور که می‌دانید، قصور پزشکی می‌تواند شامل بی‌احتیاطی، بی‌مبالاتی، عدم مهارت یا عدم رعایت نظامات دولتی باشد.
2. رابطه استخدامی: خطای رخ داده در حین انجام وظیفه و به واسطه رابطه استخدامی بین بیمارستان و کادر درمان صورت گرفته باشد. اگر پزشک خارج از چارچوب وظایف خود در بیمارستان مرتکب خطا شود، بیمارستان مسئول نیست.
3. ورود خسارت: خسارتی اعم از مالی یا جانی به بیمار وارد شده باشد. چگونگی مطالبه دیه و جبران خسارت ناشی از خطای پزشکی، فرآیندی است که باید به صورت قانونی پیگیری شود.

مسئولیت همزمان کادر درمان و بیمارستان

در بسیاری از موارد قصور پزشکی، هم پزشک و هم بیمارستان به طور همزمان مسئول شناخته می‌شوند. دادگاه و مراجع قانونی در چنین شرایطی ممکن است:

• مسئولیت اصلی را متوجه پزشک یا کادر درمان دانسته و بیمارستان را به عنوان مسئول جبران (ضامن) معرفی کنند. در این حالت، بیمارستان پس از پرداخت خسارت، می‌تواند برای دریافت آن به فرد خطاکار مراجعه کند.
• مسئولیت را به صورت تضامنی بین کادر درمان و بیمارستان تقسیم کنند، به طوری که بیمار بتواند برای دریافت کل خسارت به هر یک از آن‌ها مراجعه کند.

جمع‌بندی و نتیجه‌گیری

در مجموع، مسئولیت بیمارستان در برابر قصور پزشکی کادر درمان، یک مسئولیت تبعی است که در صورت وجود سه شرط اصلی (خطا، رابطه استخدامی، ورود خسارت) محقق می‌شود. این مسئولیت به معنای سلب مسئولیت از فرد خطاکار نیست، بلکه بیمارستان نیز به عنوان نهاد متولی، در قبال اعمال کارکنانش پاسخگو است. شناخت این فرآیند حقوقی برای پیگیری موفقیت‌آمیز شکایت، از اهمیت بالایی برخوردار است.

بنابراین، توصیه می‌شود قبل از هر اقدامی، با یک وکیل متخصص در دعاوی پزشکی مشورت کرده تا مراحل قانونی را به درستی و بر اساس صلاحیت مراجع رسیدگی به شکایات پزشکی: نظام پزشکی یا دادگاه؟ طی نمایید.