
چگونگی مطالبه دیه و جبران خسارت ناشی از خطای پزشکی
خطای پزشکی، پدیدهای است که میتواند عواقب جبرانناپذیری برای بیمار به همراه داشته باشد. در چنین شرایطی، بیمار یا وراث قانونی او حق دارند برای جبران خسارت و دریافت دیه اقدام کنند. این مقاله به بررسی مراحل قانونی و نکات مهم در خصوص مطالبه دیه و خسارات ناشی از خطای پزشکی میپردازد.
۱. شرایط و مصادیق خطای پزشکی
خطای پزشکی به هرگونه سهلانگاری، بیاحتیاطی، عدم مهارت کافی، عدم رعایت مقررات قانونی و فنی و یا عدم انجام وظایف حرفهای توسط پزشک اطلاق میشود که منجر به آسیب جسمی، روحی یا فوت بیمار گردد.
مهمترین مصادیق خطای پزشکی عبارتند از:
- بیاحتیاطی: مانند تجویز نادرست دارو یا انجام عمل جراحی در شرایط نامناسب.
- بیمبالاتی: مانند عدم توجه به علائم حیاتی بیمار یا تأخیر در رسیدگی به وی.
- عدم مهارت: انجام عمل جراحی یا درمانی که پزشک تخصص و مهارت لازم برای آن را ندارد.
- عدم رعایت نظامات دولتی: مانند عدم رعایت استانداردهای بهداشتی یا دستورالعملهای درمانی.
۲. مراجع صالح برای رسیدگی به شکایات
برای پیگیری خطای پزشکی و مطالبه دیه، مراجع مختلفی وجود دارند که بسته به نوع شکایت، میتوان به آنها مراجعه کرد. همانطور که در مقاله «صلاحیت مراجع رسیدگی به شکایات پزشکی: نظام پزشکی یا دادگاه؟» به تفصیل اشاره شد، انتخاب مرجع مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است.
الف) سازمان نظام پزشکی
این سازمان به تخلفات انتظامی پزشکان رسیدگی میکند. هدف اصلی رسیدگی در این سازمان، بررسی قصور و کوتاهی پزشک از نظر حرفهای و صدور حکم انتظامی (مانند تذکر، توبیخ، تعلیق یا لغو پروانه) است. در اینجا، به دنبال دریافت دیه یا خسارت مادی نیستیم، بلکه هدف، اثبات تخلف پزشکی و مجازات انتظامی اوست.
ب) دادسرای جرائم پزشکی و دادگاه
برای مطالبه دیه و جبران خسارت مادی و معنوی باید به دادسرای جرائم پزشکی (در شهرهای بزرگ) یا دادسرای عمومی مراجعه کرد. در این مرجع، شکایت از جنبه کیفری بررسی میشود و در صورت احراز تقصیر، پرونده به دادگاه کیفری ارسال میگردد. دادگاه با استناد به نظریه کارشناسی پزشکی قانونی و سایر مدارک، حکم به پرداخت دیه یا جبران خسارت صادر میکند.
ج) شورای حل اختلاف
برای دعاوی مالی زیر ۲۰ میلیون تومان، شورای حل اختلاف مرجع رسیدگی است. در برخی موارد، شورا صلاحیت رسیدگی به پروندههای پزشکی با مبلغ دیه پایین را دارد.
۳. مراحل مطالبه دیه و خسارت ناشی از خطای پزشکی
مطالبه دیه ناشی از خطای پزشکی، فرآیندی دقیق و زمانبر است که باید با دقت طی شود.
مرحله اول: تهیه مدارک و تشکیل پرونده
- مدارک شناسایی: کارت ملی و شناسنامه بیمار.
- سوابق پزشکی: کلیه مدارک پزشکی بیمار، از جمله گزارش پزشک، نتایج آزمایشها، عکسها و ... که ارتباط مستقیمی با خطای پزشکی دارند.
- شرح شکایت: تنظیم شکواییه با ذکر دقیق جزئیات خطا، تاریخ و محل وقوع آن.
- وکیل (اختیاری): با توجه به پیچیدگی پروندههای پزشکی، توصیه میشود از یک وکیل متخصص در امور پزشکی کمک بگیرید.
مرحله دوم: طرح شکایت و ارجاع به کارشناسی
- شکواییه به دادسرای صالح تقدیم میشود.
- دادستان یا دادیار پس از بررسی اولیه، پرونده را برای بررسی تخصصی به سازمان پزشکی قانونی ارجاع میدهد.
مرحله سوم: نظریه پزشکی قانونی
- پزشکی قانونی با بررسی مدارک و معاینه بیمار (در صورت نیاز)، نظریه کارشناسی خود را در خصوص میزان تقصیر پزشک و نوع آسیب وارده به بیمار اعلام میکند. این نظریه، مهمترین مدرک اثبات جرم است.
مرحله چهارم: صدور قرار مجرمیت و کیفرخواست
- در صورت تأیید تقصیر پزشک از سوی پزشکی قانونی، دادسرا قرار مجرمیت و سپس کیفرخواست صادر و پرونده را به دادگاه کیفری ارسال میکند.
مرحله پنجم: رسیدگی در دادگاه و صدور رأی
- دادگاه با برگزاری جلسه، به دفاعیات پزشک و شاکی گوش داده و با توجه به نظریه کارشناسی و سایر مستندات، حکم نهایی را صادر میکند.
- حکم صادره میتواند شامل پرداخت دیه، جبران خسارات وارده و یا مجازاتهای دیگر باشد.
۴. جدول مقایسه مراجع رسیدگی به شکایات پزشکی
نتیجهگیری: اهمیت اقدام به موقع و تخصصی
مطالبه دیه و جبران خسارات ناشی از خطای پزشکی، فرآیندی پیچیده است که نیازمند شناخت دقیق قوانین، جمعآوری مستندات قوی و انتخاب صحیح مرجع قضایی است. هرگونه تأخیر یا اقدام نادرست، میتواند حقوق شما را تضییع کند.
به همین دلیل، توصیه میشود در صورت مواجهه با چنین مواردی، حتماً با یک وکیل متخصص در زمینه دعاوی پزشکی مشورت نمایید. یک وکیل با تجربه میتواند با هدایت صحیح پرونده، احتمال موفقیت شما را به شکل چشمگیری افزایش دهد و به شما در احقاق حقوق از دست رفتهتان کمک کند.





نظرات حقوقی (۰)
هیچ نظری ثبت نشده است. اولین نظر حقوقی را شما ثبت کنید! 💬